Tình hình xuất khẩu nông sản Việt Nam quý I/2021: Tín hiệu khả quan

Quý I-2021, mặc dù dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ; thị trường trong nước và thế giới tiếp tục biến động do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, song ngành Nông nghiệp vẫn duy trì mức tăng trưởng 3,16%; trong đó, xuất khẩu nông sản đạt kết quả khả quan (10,61 tỷ USD). Tuy nhiên, nhiều “rào cản” như: Chi phí vận chuyển cao, sự cạnh tranh giữa các thị trường xuất khẩu ngày càng lớn… đòi hỏi ngành Nông nghiệp cần nỗ lực vượt qua để hoàn thành mục tiêu xuất khẩu 42 tỷ USD trong năm 2021. Dưới đây là chi tiết tình hình xuất khẩu nông sản Việt Nam quý I/2021. Mời quý độc giả theo dõi. 

1. Tăng trưởng nông nghiệp quý I/2021 cả nước đạt 3,16%

Theo Bộ NN&PTNT, dù chịu ảnh hưởng đợt bùng phát trở lại của dịch Covid-19, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng giá trị toàn ngành nông nghiệp trong quý I/2021 vẫn tăng 3,16% so với năm 2020. Đáng chú ý, cả 3 nhóm ngành đều có giá trị tăng. Cụ thể, nông nghiệp tăng 3,19%; lâm nghiệp tăng 3,78%, và thủy sản tăng 2,9%.

Giá trị sản xuất nông lâm sản và thủy sản trong quý I/2021 cũng ghi nhận chỉ số tăng 3,27% so với cùng kỳ năm 2020. Trong đó, nông nghiệp tăng 3,36% (trồng trọt tăng 1,54%, chăn nuôi tăng 7,12%); lâm nghiệp tăng 3,78%, và thủy sản tăng 2,9%.

Trong quý I/2021, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng nông lâm sản và thủy sản ước đạt 18,34 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu đạt khoảng 10,61 tỷ USD, tăng 19,7% so với cùng kỳ năm 2020. Nhập khẩu ước khoảng 7,74 tỷ USD, tăng 44,7%. Mặc dù vậy, giá trị xuất siêu trong quý I/2021 chỉ đạt khoảng 2,87 tỷ USD, giảm 18,2% so với cùng kỳ năm 2020.

Một trong những nhiệm vụ trọng tâm phát triển ngành trong quý II/2021, theo Bộ NN&PTNT là tập trung thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại thị trường trong nước. Theo đó, Bộ sẽ chỉ đạo các Cục, Vụ, Viện tiếp tục theo dõi, nắm bắt và tổng hợp thông tin, số liệu về giá cả, tình hình sản xuất và nguồn cung các mặt hàng nông sản tại các địa phương trong nước, đặc biệt là các địa phương bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch Covid-19.

2. Xuất khẩu nông sản một số ngành có tín hiệu tăng 

Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, tính riêng tháng 3-2021, kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt 4,12 tỷ USD, tăng 57,4% so với tháng 2-2021. Tính chung quý I-2021, xuất khẩu nông sản cả nước đạt 10,61 tỷ USD, tăng 19,7% so với cùng kỳ năm trước. Đáng nói, nhiều nhóm hàng tăng mạnh, như: Gỗ và các sản phẩm từ gỗ đạt 3,94 tỷ USD, tăng 41,6%; sản phẩm chăn nuôi đạt 89 triệu USD, tăng 34,7%; rau, củ, quả đạt 944 triệu USD, tăng 6,1%…

Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu (tỉnh Bến Tre) Ngô Tường Vy thông tin: “Trái cây Việt Nam đã và đang khẳng định vị thế tại các thị trường lớn như Mỹ, EU…; giá xuất khẩu đã tăng đáng kể. Để duy trì bền vững thị trường, công ty chúng tôi sẽ tiếp tục đẩy mạnh liên kết với các nhà vườn sản xuất theo quy chuẩn từ phía các đối tác lớn”.

Lý giải kết quả khả quan này, Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quốc Toản cho biết, dịch Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp tại nhiều quốc gia khiến việc lưu thông hàng hóa khó khăn, song lương thực, thực phẩm luôn là nhu cầu thiết yếu, nhất là trong bối cảnh thiên tai, dịch bệnh tác động mạnh mẽ đến nhiều quốc gia như hiện nay. Trong quý I-2021, một số mặt hàng nông sản Việt Nam đạt giá trị xuất khẩu cao hơn so với cùng kỳ năm 2020, như: Cao su, chè, rau quả, sắn, tôm… Hiện, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tới các thị trường thuộc khu vực châu Á chiếm 54,4% thị phần; châu Mỹ là 32,2%; châu Âu là 11,8%…  Điểm đáng chú ý là chất lượng nông sản xuất khẩu của Việt Nam được cải thiện đáng kể, giúp giá trị xuất khẩu tăng.

Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn nhận định: Nông sản Việt Nam đã dần chiếm lĩnh nhiều thị trường có yêu cầu khắt khe. Các doanh nghiệp xuất khẩu đã chủ động hơn trong việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới; xây dựng được nhiều vùng nguyên liệu, sản xuất theo quy chuẩn quốc tế…

3. Các giải pháp khắc phục rào cản, thúc đẩy xuất khẩu nông sản 

Tăng trưởng xuất khẩu nông sản Việt Nam trong quý I-2021 mang đến nhiều tín hiệu tích cực, tuy nhiên kim ngạch một số mặt hàng lại sụt giảm so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, cà phê đạt 771 triệu USD, giảm 11,3%; hạt điều đạt 634 triệu USD, giảm 5,8%… Sự sụt giảm nêu trên có nhiều nguyên nhân, song chủ yếu là do cước phí vận chuyển cao, sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp xuất khẩu ngày càng lớn, chất lượng hàng hóa đủ tiêu chuẩn vào những thị trường “khó tính” chưa thật sự ổn định…

Theo Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản Nguyễn Quốc Toản, đây là những “rào cản” cần được tháo gỡ để xuất khẩu nông sản tăng trưởng bền vững hơn trong thời gian còn lại của năm 2021 cũng như thời gian tiếp theo.

Nhằm giải quyết khó khăn trong vận chuyển nông sản xuất khẩu, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) Trần Quốc Toản cho biết, các cơ quan chức năng của Bộ Công Thương sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam và các hiệp hội ngành hàng xuất khẩu để sử dụng hợp lý, tận dụng tối đa luân chuyển container hai chiều. Mặt khác, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ NN&PTNT cập nhật tình hình giá cả, những diễn biến của thị trường để thông báo, phổ biến, hướng dẫn các hiệp hội, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất định hướng, tổ chức, điều chỉnh kế hoạch kinh doanh xuất khẩu phù hợp, kịp thời ứng phó với những tác động tiêu cực của thị trường.

Còn theo Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn, trong quý II-2021, Bộ NN&PTNT vẫn giữ chỉ tiêu xuất khẩu nông sản đạt 9,7 tỷ USD, hướng tới hoàn thành mục tiêu cả năm 2021 đạt 42 tỷ USD. Do đó, thời gian tới, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, địa phương và tham tán tại các nước, đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại nông sản; đồng thời phổ biến, các quy định thị trường, “rào cản” kỹ thuật – thương mại, định hướng xuất khẩu nông sản tại các thị trường trọng điểm… Mặt khác, Bộ NN&PTNT sẽ hướng dẫn các doanh nghiệp tận dụng tốt cơ hội từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA); Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – Vương quốc Anh (UKVFTA)…